Przekład na język polski Izabella Teresa Kostka.
Traduzione in lingua polacca Izabella Teresa Kostka.
***
Franca Donà è nata e risiede a Cigliano, in provincia di Vercelli. Sposata, due figli, tre nipotini e quattro sorelle a cui è molto legata. Ufficialmente pensionata dal primo luglio dopo aver operato nell’ambito psichiatrico riabilitativo per molti anni, può finalmente dedicarsi alla poesia e ai viaggi. Nel mondo letterario esordisce sul web con il nickname di <astrofelia>; le sue poesie sono presenti in numerose antologie collettive e riviste letterarie, su blog e nella rubrica “la Bottega della poesia” de La Repubblica, alcune sue opere sono presenti in riviste tradotte in lingua serba. Tra i numerosi riconoscimenti conseguiti in premi letterari, è risultata vincitrice assoluta per tre volte al Premio Internazionale di Poesia “Dal Tirreno allo Jonio” nel 2015, nel 2017 e nel 2019, è Autore dell’Anno nel 2015 a Torino con l’Associazione Culturale Club dei Cento, per due volte Prima classificata al Premio Internazionale Léopold Sédar Senghor nel 2019 e nel 2021. Inoltre è stata vincitrice al Concorso Letterario Nazionale “Memorial Miriam Sermoneta”, al Premio di Poesia e Narrativa A.N.P.S. “Golfo dei Poeti” a la Spezia, al Concorso Internazionale di Poesia Universum Basilicata, al Premio Letterario Enrico Furlini e, con il libro “La verità degli anni”, prima classificata al Premio Accademico Internazionale di Letteratura Contemporanea Seneca. Altri prestigiosi riconoscimenti per la poesia inedita e per le sillogi, oltre al Diploma dell’Accademia Tomitana di Costanza, Diploma dall’Accademia Dimitrie Cantemir di Bucarest, Diploma di Membro Europeo dell’Accademia Romena a Torino. Nel 2015 pubblica la sua prima raccolta poetica “E non mi basta il cielo” con Edit Santoro, a cui seguiranno “Fil Rouge”, nel 2018 e “La verità degli anni” nel 2021, entrambe con Kanaga Edizioni. Il 20 aprile 2024 al Premio Letterario Nazionale “Enrico Ratti” con l’assegnazione della targa speciale Enrico Ratti dedicata all’artista scomparso nel 2021, vince la pubblicazione gratuita della silloge “Mie cose preziose” offerta da VJ Edizioni di Milano.
*
Franca Donà urodziła się i mieszka w Cigliano, w prowincji Vercelli. Zamężna, dwójka dzieci, troje wnucząt i cztery siostry, z którymi jest bardzo blisko związana. Od 1 lipca jest oficjalnie na emeryturze, po wielu latach pracy w branży rehabilitacji psychiatrycznej, może wreszcie poświęcić się poezji i podróżom. W świecie literackim zadebiutowała w sieci pod pseudonimem <astrofelia>; jej wiersze prezentowane są w licznych antologiach zbiorowych i magazynach literackich, na blogach oraz w rubryce „La Bottega della Poesia / Kramik poetycki” gazety La Repubblica, niektóre jej utwory można przeczytać w czasopismach tłumaczonych na język serbski. Wśród licznych wyróżnień i nagród literackich zaznaczyć należy, że jest to: trzykrotna zwyciężczyni Międzynarodowej Nagrody Poetyckiej “Od Morza Tyrreńskiego do Morza Jońskiego” w latach 2015, 2017 i 2019 oraz zdobywczyni tytułu Autorki Roku 2015 Stowarzyszenia Kulturalnego “Club dei Cento / Klub stu” w Turynie, dwukrotna zdobywczyni I miejsca w Międzynarodowym Konkursie im. Léopolda Sédara Senghora w 2019 i 2021 r. Jest także laureatką Ogólnowłoskiego Konkursu Literackiego “Memorial Miriam Sermoneta”, nagrody A.N.P.S. “Golfo dei Poeti / Zatoka poetów” w La Spezia, Międzynarodowego Konkursu Poetyckiego Universum Bazylikata, Nagrody Literackiej Enrico Furliniego oraz, wraz z książką “La verità degli anni / Prawda lat”, zdobywczynią pierwszego miejsca na Międzynarodowym Konkursie Akademickim im. Seneki w dziedzinie literatury współczesnej. Zdobyła także inne prestiżowe nagrody za niepublikowane wiersze i zbiory poetyckie, wśród nich m.in Dyplom Akademii Tomitana w Konstancji, Dyplom Akademii Dimitrie Cantemir w Bukareszcie, Dyplom Europejskiego Członka Akademii Rumuńskiej w Turynie. W 2015 roku wraz z wyd. Edit Santoro opublikowała swój pierwszy zbiór poetycki “E non mi basta il cielo / Niebo mi nie wystarczy” , a następnie “Fil Rouge / Czerwona nić” w 2018 i “La verità degli anni / Prawda lat” w 2021, oba tomiki nakładem wyd. Kanaga Edizioni. W dniu 20 kwietnia 2024 roku podczas Ogólnowłoskiej Nagrody Literackiej im. Enrico Ratti, wraz z wręczeniem specjalnej tablicy Enrico Ratti poświęconej zmarłemu w 2021 roku artyście, zdobyła bezpłatną publikację zbioru wierszy ” Nie cose preziose / Moje cenne rzeczy” ufundowaną przez wyd. VJ Edizioni z Mediolanu.
***
LASCIA CHE IL GIORNO ACCADA
Lascia che il giorno accada
nel cuore verde e l’asfalto
la mente bianca del mattino
a fiorire come gli alberi
mi sono chiesta di quel nido
nel punto più alto sopra i rami
di tanto cielo intorno, tanto azzurro
strategia del volo, sopravvivenza
e il miracolo di deserti infiniti
in cui ali voraci si aprono al destino
– uno sprazzo di sole tra le piume –
Tratta dal libro “La verità degli anni” pag.16, Kanaga Edizioni 2021.
*
NIECH NASTANIE DZIEŃ
Niech ten dzień nastanie
w zielonym sercu i asfalcie
w białym umyśle poranka
rozkwitającego jak drzewa
zamyśliłam się nad tym gniazdem
w najwyższym punkcie nad gałęziami
co wokół ma tyle nieba, tyle błękitu
strategia lotu, przetrwanie
i cud bezkresnych pustyń
gdzie żarłoczne skrzydła otwierają się na przeznaczenie
– promień słońca między piórami –
Zaczerpnięte z książki “Prawda lat” str. 16, wyd. Kanaga 2021.
***
NUOVE STAGIONI
Dovremmo fare spazio a nuova vita
cullare lentamente la stagione
del sole disegnato alle pareti
allineare giorni allo scaffale
avendo cura della polvere
coltivare impronte come semi
lasciando neve alle promesse
nel cavo della notte dare fiato
-acqua nel palmo trasparente-
prodigio del nostro passare
filo d’aria in quest’alba nuova
Tratta dal libro “La verità degli anni” pag. 35, Kanaga Edizioni 2021.
*
NOWE SEZONY
Powinniśmy zrobić miejsce na nowe życie
powoli dopieścić sezon
słońca zarysowanego na ścianach
ustawić prosto dni na półce
zadbać o kurz
pielęgnować ślady stóp jak nasiona
zostawiając śnieg obietnicom
powierzyć oddech głębokiej nocy
-wodę przezroczystej dłoni-
cud naszego przemijania
powiew powietrza w nowym świcie
Zaczerpnięte z książki “Prawda lat” str. 35, wyd. Kanaga 2021.
***
QUESTO CANTO D’AMORE
Mentre la pioggia rasenta i platani
ecco arrivare l’estasi, il fruscio cercato
con la poesia degli occhi e un ricordo
d’erba che trasuda nei colori del sole.
È facile l’amore, per questo fiore
posato come un bacio sopra i palmi
per i silenzi vibranti dei petali vermigli
e le parole lievi di foglie dentro il vento.
Vorrei restare a respirare il tempo
in questa cattedrale fatta d’anime,
il melograno che ho raccolto e i chicchi
da lanciare in aria come fosse riso.
Vorrei che questa pioggia diventasse canto
e tutti sapessero ascoltare più in là delle parole.
Tratta dal libro “Fil rouge” pag.35, Kanaga Edizioni 2019.
*
TA PIEŚŃ MIŁOŚCI
Gdy deszcz muska platany
nadchodzi ekstaza, upragniony szelest
poezji w oczach i wspomnienie
trawy, emanującej kolorami słońca.
Miłość jest łatwa dla tego kwiatu
złożonego jak pocałunek na dłoni
dla wibrującej ciszy cynobrowych płatków
i lekkich słów liści na wietrze.
Chciałabym zostać i oddychać czasem
w katedrze powstałej z dusz,
zebrane granaty i nasiona
wyrzucić w powietrze jak ryż.
Chciałabym, aby ten deszcz stał się pieśnią
i by wszyscy potrafili słuchać nie tylko słów.
Zaczerpnięte z książki “Czerwona nić” str. 35, wyd. Kanaga 2019.
***
COME UN RAGGIO D’ORO
Rosso di una bellezza commovente
era il sole al battesimo del giorno
spuntava da un’asola di terra
versando oro liquido sulla calligrafia
degli alberi e le venature dell’aria
scrivevano mormorii di brine.
Non so, non conosco il mistero
d’altri cieli, di lune feroci di lampi
e bagliori di guerre e polvere grigia
di case e rovine, l’odore di morte
in fosse profonde e occhi assetati di luce.
Da qui intravedo il deserto.
La luna è sopra il deserto, sul deserto che piange.
Da una ferita di terra domani sorgerà il sole
sulla terra ferita nasceranno boccioli di rose
s’uniranno le voci tutte in una preghiera
sarà la pace a risplendere, come un raggio d’oro.
*
JAK ZŁOTY PROMIEŃ
Wzruszająca pięknem czerwień
to słońce podczas chrztu tego dnia,
wyłoniło się z jamy w ziemi
wylewając płynne złoto na kaligrafię
drzew i powietrzne żyły
kreśliły szmery mrozu.
Nie wiem, nie znam sekretów
innych niebios, okrutnych księżyców błyskawic
i błysków wojen, i szarego pyłu
domów i ruin, zapachu śmierci
w głębokich dołach i oczu spragnionych światła.
Stąd dostrzegam pustynię.
Księżyc wisi nad pustynią, nad szlochającą pustynią.
Jutro z rany w ziemi wzejdzie słońce
na okaleczonej ziemi wzejdą pąki róż
wszystkie głosy zjednoczą się w modlitwie
i jak złoty promień zajaśnieje pokój.
*
V E R S O - spazio letterario indipendente / WERS - niezależny obszar literacki 